Less is bore

or less is more

    Mimarlığın gerçekten belirli bir kurallar dizisine uyması gerekiyor mu? Size göre az olan çok mudur yoksa az olan sıkıcı mıdır? Furkan Gedik Mimarlık bu haftaki yazısında Mies Van Der Rohe ve Robert Venturi’nin tasarım felsefesinde birbirine karşıt olan iki ayrı görüşü olan less is bore less is more'u inceliyor.

“Less is more or Less is bore?” Which do you think?

Üç kelime, üç sert hece. “Less is more.” Mimarlıktan tutun reklam sektörüne, grafik tasarıma kadar tasarımın dokunduğu her alanda kullanılan söz “Less is more / Az çoktur” anlamına gelmektedir. Ünlü mimar Mies Van Der Rohe tarafından söylenen bu sözün çok kısa olmasına bakmayın. Modernist hareket tek bir cümleyle özetlenebilseydi, birçoğu Mies van der Rohe'nin bu ifadesini seçerdi : “daha az daha fazladır.” Bu slogan, yarattığı mimari dili somutlaştırmaya geldi ve binaları çıplak temellerine geri döndürmeye çalışan bütün bir mimar neslini doğurdu.

  Son derece derin ve manasının aksine çok fazla anlamı bulunuyor bu ifadenin. Less is more akımı bir çeşit yalınlık – sadelik akımıdır. Tasarım felsefesi açısından minimalizmin doğrudan tanımı ya da mottosu da diyebileceğimiz bir olguyu temsil eder. Süslemelerden uzak, taklitçi mimarlık örneklerine taviz vermeyen, kendine has ve sonuca yönelik mimari yapıları ifade eder. Ludwig Mies van der Rohe’nin ünlü mottosu özellikle modernizm ekseninde yapılmış en bilinen tanım olarak değerlendirilir. Mies ve aynı görüşte olanlar süslemenin yapısal rasyonelliğin güzelliğinden uzaklaştığını ya da daha da kötüsü etik olmayan bir savurganlık sembolü olduğunu savunarak gereksizliğin kaldırılmasını savundu. Elbette, çoğu eylemde olduğu gibi bu önermeye de tepki gecikmedi. Amerikalı mimar Robert Venturi’nin ortaya attığı “Less is bore / Az sıkıcıdır” önermesi, tasarım felsefesinde “Less is more” / “Less is bore” tartışmasının devreye girdiği yer oldu. Venturi, Mies’in aksine bu ifadesi ile tasarım felsefesinde yeni bir başlığa yer açtı. Yapılarını alışılmadık kombinasyonlarla tasarlayan Venturi, dünyanın önemli mimarlarından ve teorisyenlerinden biriydi. Postmodernizmin ana hatlarını belirledi ve eşi Scott Brown’la birlikte modern mimarlığa karşı yeni bir duruş oluşturdu.