Leed
Yeşil Bina
Sertifikasyonu
Sürdürülebilirlik yaklaşımı yapı sektöründe oldukça dönüştürücü bir görevi üstleniyor. Bu anlamda hem yapı malzemeleri hem inşa hem de tasarım alanında alınacak ciddi bir yol var. Kullanılan malzeme ve tasarımda çevre dostu anlayışın benimsenmesi gelecek yıllar için şimdiden kapsamlı bir hazırlık anlamı taşıyor. Yapım aşamasına gelmeden önce mimarların da üzerine düşen önemli sorumluluklar var. Farklı fonksiyonlardaki mimari ve iç mimari projeleriyle öne çıkan Furkan Gedik Mimarlık’ın çevreci tasarım ve yeşil mimaride yol alınabilmesi için sürdürülebilir yaklaşımlarını aktardığı bugünkü konusu Leed Yeşil Bina Sertifikası ( Leadership in Energy and Environmental Design ). Furkan Gedik Mimarlık olarak LEED Yeşil Bina Sertifikası hakkında detaylı bilgi içeren blog yazımız için şimdiden keyifli okumalar dileriz…
LEED açılımı “Leadership in Energy and Environmental Design” anlamı ise “Enerji ve Çevresel Tasarımda Liderlik” olan, enerjide ve çevresel tasarımda liderlik anlamına gelen çevre dostu bina sertifika sistemidir. 1998 yılından itibaren uygulanmaya başlanan ve Amerikan Yeşil Binalar Konseyi (USGBC) tarafından geliştirilen LEED sertifika sistemi tüm dünyada kabul görmektedir. LEED aynı zamanda dünyada en yaygın kullanılan ABD kökenli bir yeşil bina derecelendirme sistemidir.
Yeni inşaat, iç donanımlar, operasyonlar ve bakım ile çekirdek ve kabuk dahil olmak üzere tüm bina türleri ve aşamaları için uygun olan LEED, bina sahiplerine ve operatörlerine, alanlarının performansı üzerinde anında ve ölçülebilir bir etkiye sahip olmaları için ihtiyaç duydukları araçları sağlar. LEED, sürdürülebilirliğe bütünsel bir bina yaklaşımını teşvik ederek, konum ve planlama, sürdürülebilir alan geliştirme, su tasarrufu, enerji verimliliği, malzeme seçimi, atık azaltma, iç mekan çevre kalitesi, yenilikçi stratejiler ve öncelikli bölgesel konulara gösterilen ilgideki başarıları tanır. Güncel olarak kullanılan son versiyon LEED V4.1’dir.
Binaların yapılarını çevre dostu seviyelerine göre değerlendiren sistem ; enerji kullanımı, çevreye etkisi, içinde bulunan insanların konforu gibi kriterlere dayanarak binaları derecelendirir ve sertifikalandırır. Binalar; enerji verimliliği, kaynak kullanımı, karbon salınımı gibi ölçümlere göre puanlar kazanır.
Her kategoride, düşük emisyonlu ürünlerin kullanımı, su tüketiminin azaltılması, enerji verimliliği, toplu taşıma araçlarına erişim, geri dönüştürülmüş içerik, gün ışığı ve yenilenebilir enerji gibi sürdürülebilirlik için belirli stratejilere ilişkin krediler bulunmaktadır.
Sertifika alabilmek için asgari şartları ve zorunlu ön koşulları sağlayan binalar minimum 40 puan kazandıkları takdirde Yalın Sertifika (LEED Certified) almaya hak kazanırlar. Puanlar arttıkça sertifika seviyesi yükselir. Alınabilecek maksimum puan ise 110'dur.
Mevcut binalarda, ticari iç mekanlarda, okul ve evlerde, yeni inşaat halindeki binalar ve büyük tadilat geçiren yenilenen binalar da dahil olmak üzere tüm bina türleri için kullanılabilir. Bugüne kadar milyonlarca metrekare inşaat alanı LEED sistemi ile ilgilenmiştir. LEED, puan tabanlı bir sistemdir ve her bina projesi belirli yeşil bina kriterlerini karşılamak için LEED puanı kazanır. Yedi adet LEED kredi kategorisinin her birinde projeler, özellikle belirli ön koşulları karşılamalı ve puan kazanmalıdır.
Bölgesel krediler, LEED Sertifikasyon sisteminin bir başka özelliğidir ve en iyi çevresel tasarım ve inşaat uygulamalarının belirlenmesinde yerel koşulların önemini kabul ederler. Puanların dağılımı enerji verimliliği ve CO2 azaltan stratejilere dayanır. Her kredi iklim değişikliği, iç mekan kalitesi, kaynak tüketimi ve su kullanımı dahil olmak üzere daha fazlasını da içeren 13 adet çevresel etki kategorisine sahip bir liste ile değerlendirilir.
Leed Sertifikası Aşağıdaki Bina Kategorileri İçin Alınabilir :
Sistemin 4 derecesi bulunmaktadır. Bunlar: Sertifikalı, Gümüş, Altın ve Platin dereceleridir. Sertifika (40 – 49 puan), Gümüş (50 – 59 puan), Altın (60 – 79 puan), Platin (80 ve üzeri).
LEED, bir yeşil bina derecelendirme sistemi olarak puanlama sistemine ve sertifika seviyelerine sahiptir. Ana kategoriler altında bulunan başlıklardan alınan puanların toplamı ile LEED sertifika seviyesi belirlenmektedir. LEED sertifikasının alınabilmesi için ana kategoriler içerisinde bulunan ön koşulların tamamı yerine getirilmelidir.
LEED Sertifikası Kategoriler
• LEED Yeni Binalar / Büyük Renovasyonlar
• LEED Mevcut Binalar
• LEED Binalar
• LEED Evler
• LEED Kurumsal İç Mekan
• LEED Çekirdek ve Kabuk Binalar
• LEED Siteler
LEED Sertifikası Avantajları
Çevreye daha duyarlı, daha az enerji tüketen, yüksek verimli ve aynı zamanda uluslararası prestije sahip gayrimenkul değerlerini hem kiralama hem de satışında arttırma avantajlarına sahiptir.
LEED sertifikası başvuru üzerine USGBC tarafından verilir. Binaların alacakları puanların değerlendirmesi ise akredite kuruluşları tarafından gerçekleştirilir. Yeşil bina sektöründe çalışan kuruluşlar içinden USGBC’ye çeşitli başvuru ücretlerinin ödenmesi, eğitimler alınması ve gerekli sınavlardan geçilmesi sonucunda Yeşil Bina Uzmanları olunabilmektedir. Yeşil Bina Uzmanlarına, LEED AP’ler (Accredited Professional – Akredite Uzmanlar) denilir. AP’ler, LEED Sertifikasyonu için başvurulan binaların LEED Danışmanlığını yaparlar. Danışmanlar binaların, Yeşil Bina Sertifikası elde edebilmek için gerekli ön koşulları sağlayıp sağlamadıklarına bakarlar, puanlandırma kriterlerini değerlendirirler ve kriterleri sağlayabilmek için izlenebilecek stratejileri belirtirler.
LEED Sertifikasının Değerlendirme Kategorileri
LEED, sertifika derecelerini belirleyecek puanlamaları, yapıların yeşil bina uygunluğuna bakılan kategoriler altından verir. 2016 yılından beri uygulanan en güncel LEED versiyonuna göre değerlendirme başlıkları ve verdikleri maksimum puanlar şu şekildedir:
• Bütünleşik Süreç Yönetimi
• Sürdürülebilir Arazi
• Yer Seçimi - Ulaşım
• Su Verimliliği
• Enerji - Atmosfer
• Malzeme - Kaynaklar
• İç Mekan Kalitesi
• Tasarımda İnovasyon
• Bölgesel Öncelik
LEED Sertifikası Nasıl Alınır?
Sertifikasyon Görev Sisteminde Kimler Bulunur?
LEED AP belgesine sahip kişiler LEED sertifikası gerekliliklerine ilişkin bilgilere sahip olsalar da geçmiş deneyimlerine göre tüm başlıklara hakim olamayabilirler. Dolayısı ile LEED AP belgesi bir kişinin yeşil bina konularına hakim olduğunu doğrularken yeşil bina danışmanı olduğunu kesin olarak belirtemez. LEED sertifika danışmanlığı için şirket seçiminde LEED danışmanı yetkinliği, kredi içeriklerine olan hakimiyeti, iş yükü gibi farklı konular işverenin değerlendirmesine bağlıdır.